Winkelwagen
Sluiten Filters
Favorieten

Je hebt nog geen favorieten toegevoegd.

Gastblog Puur - zandkoliek

Wat mij opvalt is dat de minst populaire (dus gelezen) blogs, de verhalen zijn die gaan over aandoeningen waar we liever niet aan denken: rhino, droes, peesblessures…. en zandkoliek. Je wilt er niet aan, dat ook jouw paard ooit te maken kan krijgen met zandkoliek. Tot het zover is. Heel internet staat vol met goedbedoelde tips over wat je dan het beste kan doen. Maar om beter te begrijpen wat er aan de hand is als jouw paard zandkoliek heeft, is het handig om eerst te snappen hoe het spijsverteringstelsel van het paard werkt.



De spijsvertering van het paard is afgestemd op wat hij werkelijk is: een herbivoor, een planteneter. Dus hoort zijn voeding te bestaan uit heel veel vezels en weinig zetmeel. Ook het gebit is hierop aangepast: de voortanden bijten het gras kort af en de kiezen vermalen het voer. Hierdoor kunnen verteringsenzymen inwerken zodat het voer beter verteerbaar is. Los voer wordt met de lippen opgenomen. Veel ruwvoer betekent ook veel kauwen. Als paarden gebitsproblemen krijgen door ouderdom of door pijn in de mond niet meer goed kunnen kauwen, moet je extra alert zijn op de spijsvertering. Mest hij nog wel goed, krijgt hij nog voldoende ruwvoer binnen? Bij het kauwen wordt ook de aanmaak van speeksel gestimuleerd. Dit is weer van belang om -onder andere- maagproblemen te voorkomen. 

Bij een volwassen paard is het maagdarm kanaal wel 35 meter lang! 

Dit is vergeleken met andere diersoorten erg lang. Paarden zijn erg gevoelig voor darmproblemen, mede omdat deze darmen in haakse bochten kunnen liggen en dus gevoelig zijn voor verstoppingen en draaiingen. Koliek is een verzamelnaam voor pijn in de buik en darmen. Er zijn veel mogelijke oorzaken van koliek, maar je kunt stellen dat (ruw-)voeding extreem belangrijk is voor een gezonde spijsvertering. Wisseling van voer, beschimmeld of ongeschikt ruwvoer, stress, alles kan een weerslag hebben op de stofwisseling. Zand in de darm kan zich ophopen voor zo’n haakse bocht en zo voor problemen zorgen. 
 
Symptomen 

Een acute koliek herkennen de meeste paardeneigenaren wel: het paard gaat afwisselend staan en liggen, rollen, zwiepen met de staart, happen naar de buik en zweten. Niet alle paarden laten dit op deze manier zien, bij een aantal herken je het aan een snelle ademhaling, grote neusgaten en zich terug trekken. Bij een minder acuut beeld kun je merken dat de eetlust minder wordt, het paard afvalt, slomer wordt of lijdt aan wisselende diarree. Wees alert op zandkoliek, zeker als de paarden op een zandpaddock staan. 
 
Ieder paard krijgt af en toe zand binnen - ook in hooi zit zand - maar voor de meeste paarden hoeft dit helemaal geen probleem te zijn. Als een paard last krijgt van zandkoliek, heeft hij al een behoorlijke hoeveelheid binnen gekregen. Dit kan gebeuren door kluitjes gras met zand, die ze onder de draden door eten. Of ze eten losse klontjes uit een (kale) wei, zoals bij droogte makkelijk kan gebeuren. Paarden die lang zonder ruwvoer staan, zijn sneller geneigd om de restjes hooi uit het zand te eten. 
 
Door de zwaartekracht zal het zand onderin de buik komen te liggen en daar een zandbank veroorzaken. De test met de handschoen - waarbij mest in een handschoen wordt gedaan, water toegevoegd en vervolgens ondersteboven wordt opgehangen - om na enige tijd het sediment te controleren, werkt niet altijd. Het kan best zijn dat in de mest weinig zand te vinden is, maar er wel degelijk een ophoping is in de darm. Alleen een röntgenfoto kan echt uitsluitsel geven over de aanwezigheid van zand in de darm. 

En dan? 

Als het eenmaal een probleem is, ben je lang bezig om dit weer goed te krijgen. Door een verminderde darmwerking is er ook een verminderde opname van voedingsstoffen. Neem maatregelen als je vermoedt dat jouw paard zand in de darm heeft! Denk hierbij aan:
  • Hooi weken of natmaken om zand uit te spoelen.
  • Niet voeren op zand, maar vanuit hooibakken of hooiruif.
  • Eventueel slow feeders ophangen, boven een betegeld stuk grond. Dit moet dan wel regelmatig aangeveegd worden.
  • Zorg voor voldoende ruwvoer van een goede kwaliteit, zodat jouw paard niet in het zand op zoek gaat naar voerrestjes.
  • Zorg dat jouw paard niet onder de draden door kan plukken aan graspolletjes en zet kale stukken land af.
  • Zorg ook met name voor voldoende beweging!! Dit is essentieel voor een goede spijsvertering van jouw paard en ondersteunt de darmperistaltiek.
  • Geef regelmatig Psyllium en lijnzaad aan jouw paard om de afvoer van het zand in de darmen te ondersteunen. 
Zandkoliek: levensgevaarlijk! 

Vergeet niet dat zandkoliek niet plotseling ontstaat: het is een proces van vaak jaren. Als je een paard koopt weet je niet of hij al een zandophoping heeft. Neem preventieve maatregelen. Naast een regelmatige Psyllium kuur, onder andere om zand af te voeren, is het verstandig om in het najaar een goede darmwerking te ondersteunen met een goede kwaliteit probiotica. Een gezonde darmflora is de basis van een gezonde spijsvertering.

Epplejeck gebruikt cookies (en daarmee vergelijkbare technieken). Nee geen paardenkoekjes, maar kleine (tijdelijke) bestanden zodat je voorkeuren en instellingen bewaart blijven en de website goed werkt.