Gastblogger Advocate Monica → de baarmoederhuurverklaring
In mijn vorige blog schreef ik over de risico’s die aanwezig zijn bij de verkoop van embryo’s. Daarnaast ging ik eerder dit jaar al in op kwesties rondom eigendom bij embryo’s. Beide blogs zagen hoofdzakelijk op de (eigendoms)verhoudingen tussen de koper en verkoper van veulens waaraan zij ten opzichte van elkaar moeten voldoen. Alleen is het niet zo dat het hierbij blijft. Het veulen zal ook worden geregistreerd bij een stamboek. Hieraan zijn ook vereisten verbonden, die kunnen samenhangen met de afspraken die koper en verkoper maken.
Als voorbeeld neem ik hierbij het KWPN. In de reglementen van het KWPN is bepaald dat als fokker wordt aangemerkt: “degene die ten tijde van de datum van de dekking of inseminatie van een merrie, welke leidt tot de geboorte van een veulen, als geregistreerde van de merrie bij het KWPN is geregistreerd” (artikel 4.1 van het registratiereglement KWPN). Naast dat de dekking zelf moet worden gemeld, moet natuurlijk ook de geboorte van het veulen worden gemeld. Artikel 20.19 bepaalt dat de geboorte van een veulen dient te worden gemeld door de geregistreerde eigenaar van de moeder. Let wel op dat het begrip “geregistreerde” in beginsel geen juridische betekenis heeft. De geregistreerde wordt daarmee (ook) als geregistreerde van het veulen aangemerkt. Zolang de fokker tevens de geregistreerde van de merrie is, is dit stappenplan redelijk eenvoudig.
Maar wat gebeurt er als de geregistreerde van de merrie niet de fokker/geregistreerde van het veulen is omdat het veulen is gefokt middels een draagmoeder? En hoe werkt dit als er sprake is van embryotransplantatie (ET) of ICSI?
Voor de gevallen dat er gebruik wordt gemaakt van een draagmerrie heeft het KWPN in artikel 20.3 bepaald dat er een “baarmoederhuurverklaring” dient te worden opgesteld. Op basis van deze overeenkomst hebben de geregistreerde van de draagmerrie en de persoon die de baarmoeder heeft gehuurd (de fokker/geregistreerde van het veulen) een afspraak aan de hand waarvan wordt bepaald wie de geregistreerde en de fokker van dit veulen is. Dit vormt dus een afspraak tussen deze partijen, welke afspraak door het KWPN wordt gebruikt voor de correcte registratie van de fokker en de geregistreerde/eigenaar van het veulen.
In artikel 20.24 van dit reglement gaat het KWPN ook in op de scenario’s waarin een veulen wordt gefokt aan de hand van ET (of ICSI). Als uitgangspunt wordt hierin genomen dat degene die het veulen aanmeldt als fokker wordt aangemerkt, tenzij partijen schriftelijk anders verklaren. Ik licht deze regel aan de hand van een voorbeeld toe.
De eigenaar van de merrie (de moeder van het veulen) laat de merrie dekken en de merrie wordt vervolgens gespoeld, zodat het embryo wordt afgescheiden. Deze embryo wordt ingebracht bij een draagmerrie. Zolang deze draagmerrie in eigendom is, althans geregistreerd staat op naam van de fokker van het oorspronkelijke embryo (of wordt gehuurd middels een baarmoederhuurverklaring), kan deze voor melding zorgdragen en wordt deze partij fokker en geregistreerde van het veulen. Dit is immers één en dezelfde persoon.
Wat gebeurt er als het veulen wordt aangemeld door de koper van de embryo? De koper is ofwel eigenaar geregistreerde van de draagmerrie of heeft deze gehuurd en wordt dus aan de hand van artikel 20.24 als fokker aangemerkt, tenzij partijen hier iets over afspreken. Over het algemeen kan worden gesteld dat het voor partijen de bedoeling is dat als fokker (bij het gebruik van ET of ICSI) wordt aangemerkt degene die voor dekking van de merrie heeft zorggedragen. Oftewel, de persoon die de combinatie merrie/hengst heeft bedacht en uitgevoerd. Niet de koper van de embryo. Wees er dan ook alert op dat in de koopovereenkomst van de embryo hier afspraken over zijn gemaakt.
Zonder deze afspraken gaat het KWPN ervan uit dat – op grond van artikel 20.24 – de persoon die het veulen aanmeldt als fokker wordt geregistreerd. Ook moet er de nodige informatie worden verschaft bij de melding van een bij het KWPN veulen die middels ET of ICSI is gefokt. Deze informatie kan ook reeds worden verwerkt in de koopovereenkomst.
Uit het voorgaande blijkt dat aan de registratie bij een stamboek vereisten worden gesteld, die direct bij de overeenkomst tot bijvoorbeeld de koop van embryo’s kunnen/moeten worden vastgelegd. Heeft u vragen over het verwerken van vereisten die het stamboek stelt in een overeenkomst die u met de verkoper van het embryo, ofwel de draagmerrie wilt sluiten, neem dan gerust vrijblijvend contact met mij op.